W krajach azjatyckich soja ceniona jest od setek lat. Najpierw zyskała popularność w Chinach, kilka wieków później poznali się na niej Japończycy, a dopiero w XVI wieku dotarła do Europy. W Europie i Stanach Zjednoczonych przez wiele lat była używana tylko do produkcji pasz dla zwierząt i oleju jadalnego. Dopiero w latach 60. ubiegłego wieku nastąpił przełom i z soi zaczęto produkować mąkę sojową oraz koncentraty białka sojowego. Soja na dobre zadomowiła się również w naszej kuchni.

Soja - z czym to się je
Od kilku lat niemal w każdym sklepie spożywczym można znaleźć najróżniejsze produkty sojowe. Oprócz ziaren mamy do wyboru: kotlety, kostkę, pasztet, mąkę, mleko sojowe (z namoczonych w wodzie i rozdrobnionych ziaren) i wytwarzany z niego serek tofu. I o ile przygotowanie dań z ziaren jest czasochłonne, bo trzeba je moczyć i bardzo długo gotować, o tyle z potrawami z granulatu czy kostki uporamy się w kilkanaście minut. Na przykład kotlety sojowe wystarczy zalać szklanką wody, odczekać chwilę, uformować, obtoczyć w bułce lub otrębach i usmażyć na mocno rozgrzanym oleju. Razem z warzywami są pełnowartościowym posiłkiem na obiad lub kolację. Można też z soi przygotować najrozmaitsze pasty do pieczywa, farsze do pierogów lub naleśników albo wykorzystać ugotowane ziarna do sałatek. Mąka sojowa ma właściwości spulchniające i świetnie nadaje się do rozmaitych wypieków i deserów. Płatkami sojowymi z powodzeniem można zastąpić muesli i płatki zbożowe. Oczywiście nie można zapomnieć o jednej z najpopularniej szych przypraw świata, jaką jest sos sojowy. Wytwarza się go ze sfermentowanych ziaren soi i pszenicy. Może występować w wersji słonej i ostrej albo słodszej i łagodniejszej.

Soja - właściwości
Ziarna soi są bardziej kaloryczne niż fasola i groch – zawierają nawet do 20 procent tłuszczu, ale „zdrowego”, bo znajdują się w nim wielonienasycone kwasy tłuszczowe. W soi są też duże ilości białka – aż 40 procent, a jego skład jest zbliżony do białka mięsnego. Soja obfituje także w witaminy (zwłaszcza z grupy B) i składniki mineralne: potrzebny sercu potas, krwiotwórcze żelazo, wzmacniający kości wapń, kojące stres magnez i fosfor. Soja zawiera również hormony roślinne (fitoestrogeny), które łagodzą dolegliwości miesiączkowe i okresu przekwitania. Znajdująca się w soi lecytyna dobrze wpływa na układ nerwowy i sprzyja koncentracji. Trzeba jednak zachować ostrożność w podawaniu soi dzieciom, bo może ona wywołać reakcje alergiczne ze strony przewodu pokarmowego, takie same jak przy nietolerancji białka krowiego. Z soją, chociaż zdrową, nie powinno się jednak przesadzać. Jadana zbyt często i w dużych ilościach może prowadzić do powstania wola tarczycy.