Niektórzy pieką pieczywo i różne ciasta drożdżowe z ziemniakami lub z cebulą (kultowe cebularze lubelskie). Popularny jest też dodatek cukinii. Istnieją też przepisy na ciasto z fasolą, np. brownie fasolowe. Jeśli znudziły wam się już różne placki, drożdżówki i dobrze znane ciasta drożdżowe, wypróbujcie coś nowego i znanego głównie lokalnie. Lubelskie gospodynie domowe i nieco starsi pamiętają jeszcze buraczaki lubelskie. Ciasto jest też znane na terenach północno-wschodniego Mazowsza. Czym różni się od innych swoich wersji? Poznajcie je bliżej.

Co to jest buraczak lubelski?

Buraczak lubelski to oryginalny placek drożdżowy z dodatkiem buraka cukrowego. Niektórzy wykorzystują do zrobienia buraczaka również zwykłe, mniejsze (słodsze) buraki - szczególnie poza sezonem. Buraki cukrowe są rzadziej dostępne niż inne.

Rozczyn do ciasta na buraczak lubelski robi się bez cukru, na wodzie z gotowanego buraka, który dodaje się do ciasta. Ciasto jest dość słodkie, ale w nieoczywisty sposób. Może uchodzić zarówno za deser, jak i za przekąskę lub lekki obiad, z zimnym mlekiem do popicia. 

Jeśli nie macie akurat oryginalnego, białego buraka cukrowego (bo skończył się na nie sezon), możecie go zastąpić 2 mniejszymi burakami (są słodsze niż duże bulwy) i dorzucić do ciasta 1 łyżkę cukru (który przecież robi się z buraka cukrowego). Ciasto przed włożeniem do pieca możecie posmarować białkiem wymieszanym z odrobiną mleka i posypać makiem. Mak doskonale pasuje do buraka - nie jest to jednak konieczność.

Inną opcją na zastępstwo jest 1 średni batat (ale to już wariacja na temat oryginalnego, lokalnego przepisu - w końcu u nas bataty nie rosną). Batat smakuje podobnie, jak burak cukrowy. Ciasto w środku, po wypieczeniu, będzie mieć inny, cieplejszy (złotawy) kolor. Ciasto z burakiem cukrowym w środku z zewnątrz będzie klasycznie rumiane, a w środku będzie miało kremowy kolor - ze względu na barwę tej odmiany. Jeśli zastąpicie je zwykłymi burakami, buraczak się „zaróżowi”.

Przepis na buraczak lubelski 

Składniki (na blachę ok. 25 x 40 cm):

  • 1 średni burak cukrowy (lub 2-3 niewielkie, zwykłe)
  • 100 g świeżych drożdży
  • 1 kg mąki (lub trochę mniej w zależności od wielkości buraka)
  • 1 szczypta soli
  • 1 szczypta cukru
  • 1 jajko

Dodatkowo: 1 łyżka cukru, jeśli korzystacie ze zwykłych buraków, oraz 1 białko rozkłócone z odrobiną mleka i mak do posypania ciasta.

Sposób przygotowania:

  1. Pokrójcie buraka na kilka kawałków i ugotujcie, a następnie obierzcie. Zachowajcie wodę, która została wam po ugotowaniu buraczka i wystudźcie ją - powinna być letnia.
  2. Buraka wystudźcie i posiekajcie nożem w drobniutką kostkę.
  3. Zróbcie rozczyn: rozpuśćcie w letniej wodzie z buraka drożdże i odstawcie w ciepłe miejsce, by drożdże zaczęły działać.
  4. W międzyczasie wysypcie mąkę na blat, dodajcie szczyptę cukru, soli, wbijcie jajko i wystudzonego buraka.
  5. Dodajcie pracujący rozczyn i wyróbcie ciasto. Przykryjcie ściereczką i odstawcie w ciepłe miejsce, by ciasto podwoiło swoją objętość.
  6. Gotowe ciasto podzielcie na części i rozwałkujcie na 4 cieńsze placki lub wyłóżcie 1 kawałkiem formę z papierem do pieczenia. 
  7. Posmarujcie ciasto z wierzchu białkiem wymieszanym z mlekiem, obsypcie makiem (opcjonalnie).
  8. Pieczcie ok. 45-60 minut w temp. 180 st. C (w zależności od grubości ciasta) - na złoty kolor.