Jak już wiemy z poprzedniego artykułu kawę odkryto i wykorzystywano w Etiopii już w I tysiącleciu p.n.e. Spożywano ją gotowane z dodatkiem masła i soli, lecz kawowca nie uprawiano. Około 800-go roku p.n.e. mieszkańcy regionu "Kaffa", położonego w górskich obszarach Etiopii, tłukli ziarna kawowca i mieszali je z tłuszczem zwierzęcym, by wykorzystywać ich właściwości podczas wypraw wojennych.

Na początku Arabowie wytwarzali wino z miąższu sfermentowanych owoców kawy. W ten sposób kawa zaczęła być nazywana jako "Qahwah" - które jest arabskim słowem oznaczającym, ni mniej ni więcej, tylko wino. (Z tego słowa następnie ewoluowała dzisiejsza nazwa "kawa"). Napój znany był również jako "qishr" ("kisher") i był używany podczas ceremonii religijnych. Ów napój z kawy stał się substytutem wina w arabskich praktykach religijnych gdzie wino było i jest zakazane.

Dopiero w końcu XIV wieku po raz pierwszy zaczęto palić kawę na gorących kamieniach, czemu zawdzięczamy dzisiaj typowy aromatyczny smak kawy. Eksportowano ją z krajów arabskich do sąsiednich regionów przez port Mokka (skąd pochodzi nazwa kawy z mlekiem i dodatkiem czekolady) drogą morską.

W końcu XV wieku położony na południowym końcu Morza Czerwonego arabski port Mokka był już dużym ośrodkiem handlu kawą. Wraz zekspansją arabską zwyczaj picia kawy rozpowszechnił się na Bliskim Wschodzie.

port w Mokka

Ale kawa w świecie arabskim nie była początkowo przyjmowana z entuzjazmem. W 1511 roku na sądzie teologicznym w Mekce konserwatywni, ortodoksyjni immami wprowadzili zakaz jej używania ze względu na jej stymulujące efekty. Mimo to w 1524 roku zakaz ten został unieważniony z rozkazu tureckiego sułtana Selima I. Podobny zakaz, jak ten z Mekki, został wprowadzony w egipskim Kairze w 1532 roku; a kawiarnie i magazyny przechowujące kawę zostały wówczas natychmiast zamknięte.Wobec szybkiego wzrostu popularności napoju zakazy wkrótce zniesiono. O ile w Arabii kontrowersje wokół nowej używki szybko zanikły, o tyle nad Bosforem jej kariera rozwijała się znacznie wolniej. Pobudzające właściwości palonych ziaren bywały obiektem krytyki religijnych ortodoksów, a pierwsze kawiarnie stawały się nieraz forami burzliwych dyskusji, co niepokoiło sułtanów. Restrykcje ustały u schyłku XVI wieku. Zarazem Imperium Osmańskie jako pośrednik w handlu stało się mocarstwem kawowym.

Pierwszą kawiarnię, mimo sprzeciwu duchownych islamskich, którzy uważali kawę za narkotyk, otwarto w Konstantynopolu (obecnie Stambule), w ( i tu źródła różnie podają) 1457 lub 1554 r.