Tego typu bułki najlepsze były z pasztetową lub z szynką, serem i pomidorem - była to tradycyjna polska kolacja lub śniadanie w wielu polskich domach. Do środka, szczególnie na podróż, jako suchy prowiant, często też pakowano kotlety mielone lub jajko na twardo. Jeśli pamiętacie lata 90. i ich kultowe przysmaki, specyficzny aromat i smak bułek wodnych na pewno również nie jest wam obcy. 

Co to jest bułka wodna?

Niektórzy nawet nie wiedzą, że ją jedli, bo w zależności od regionu może ona przybierać inną nazwę. Tradycyjna bułka wodna to wyjątkowo napuszona (10 cm średnicy i 6 cm wysokości) bułka pszenna. Jest wyjątkowo smaczna nawet bez dodatków. W marcu 2020 roku bułkę wodną (dębowiecką) wpisano na Listę Produktów Tradycyjnych woj. podkarpackiego. Robi się ją na rozczynie z letniej wody i drożdży z dodatkiem mąki, soli i cukru. Swoją nazwę zawdzięcza ona metodzie pieczenia.

Przed włożeniem do pieca w bułkach robiono dziurki, by wypuścić z ciasta nadmiar powietrza (dzięki temu środek nie był pusty). Uformowane bułki trafiały do rozgrzanego do 220 st. C pieca, w którym przód był polewany wodą. W ten sposób tworzono kurtynę wodną, a bułki piekły się na parze przez ok. 20 minut. Skórka bułek po 10 minutach od wypieku, podczas parowania gorącej wody, stawała się skorupiasta i chrupka. Dodatkowo tworzyła się na niej charakterystyczna drobna „pajęczynka” pęknięć. 

Jak zrobić domowe bułki wodne?

Jeśli brakuje wam ich w piekarniach, do których zwykle chodzicie, zróbcie je w domu. Domowe bułki wodne wymagają użycia bardzo niewielu składników: mąki pszennej, suszonych drożdży, soli, cukru i letniej wody. Z drożdży i wody trzeba zrobić prosty rozczyn i gdy zacznie pracować, wlać go do pozostałych suchych składników: przesianej mąki, soli i cukru, a następnie wyrobić elastyczne, gładkie i odchodzące od ręki ciasto.

Ciasto na bułki wodne powinno wyrastać w temp. ok. 30-40 st. C. Wykorzystajcie do tego nagrzany i wyłączony piekarnik. Zamknijcie ciasto w piekarniku na ok. 1-2 godziny. Po wyrośnięciu i udanym teście opuszka, uformujcie je w bułki równej wielkości i rozkładajcie na blaszce w odległości ok. 4-5 cm od siebie. Domowe bułki wodne pieczcie 15 minut w temp. 220 st. Jeśli zbyt szybko rumienią się z wierzchu, obniżcie temp. do 180-200 st. C i pieczcie nieco dłużej, obserwując bułki. W razie potrzeby, jeśli bułki po 1 stronie rumienią się bardziej, obróćcie blaszkę w piekarniku. 

Bułki wodne w wersji na parze - jak je zrobić?

Zamiast piec, możecie je też uparować. W ten sposób powstaną domowe pampuchy. Wystarczy umieścić nad garnkiem specjalne naczynie do gotowania na parze lub metalowy durszlak z dziurkami i wyłożyć je pergaminem. Pergamin posmarujcie delikatnie olejem i podziurkujcie wykałaczką. Gdy woda się zagotuje, wkładajcie do środka partiami podrośnięte bułki, przykryjcie i parujcie ok. 25 minut. Jedzcie z ulubionymi dodatkami, np. z dżemem, jogurtem owocowym lub z gulaszem czy też sosem pieczarkowym.

O czym świadczy sprawdzian opuszka?

Próba opuszka pozwala sprawdzić, czy wyrobione i wyrośnięte ciasto jest wystarczająco elastyczne. Wierzch upieczonych bułek wodnych po naciśnięciu palcem nie powinien się załamywać. Podobnie po wyrośnięciu ciasta, a przed włożeniem do pieca. Wyrośnięte ciasto przed uformowaniem w bułki powinno wyrosnąć ok. 2-krotnie, a po naciśnięciu wracać powoli do pierwotnej objętości. Wtedy możecie mieć pewność, że odpowiednio wyrośnie w piecu. Jeśli tak się dzieje, możecie formować bułki. 

Przepis na bułki wodne 

Składniki:

  • 500 g mąki pszennej
  • 300 ml letniej wody
  • 2 łyżeczki soli (10 g)
  • 2 łyżeczki cukru (10 g)
  • 7 g suszonych drożdży

Sposób przygotowania:

  1. Przesiejcie do miski mąkę, dodajcie cukier i sól. Wymieszajcie. 
  2. Rozpuśćcie drożdże w letniej wodzie i odczekajcie, aż zaczną pracować (pienić się). 
  3. Wlejcie rozczyn do miski z mąką i pozostałymi składnikami. 
  4. Zacznijcie mieszać ciasto drewnianą łyżką, a następnie zagniećcie ręcznie przez ok. 15 minut - ciasto powinno być gładkie i elastyczne. 
  5. Odłóżcie ciasto do wyrośnięcia w ciepłe miejsce na ok. 1-2 godziny - powinno podwoić objętość. 
  6. Zróbcie próbę opuszka - gotowe, idealnie wyrobione i wyrośnięte ciasto powinno po naciśnięciu wrócić powoli do pierwotnej formy. 
  7. Podzielcie ciasto na 8-10 równych kawałków. Uformujcie z nich okrągłe bułki. 
  8. Przełóżcie je na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia w odstępach ok. 5 cm. 
  9. Przykryjcie bułeczki czystą ściereczką i odstawcie do podrośnięcia na pół godziny.
  10. Nagrzejcie piekarnik do 200-220 st. C. 
  11. Pieczcie ok. 15-20 minut, aż wierzch bułek będzie rumiany.