Uszak bzowy (auricularia auricula-judae) poza Antarktydą rośnie na wszystkich kontynentach. W Europie rzadko bywa zbierany, cenią go natomiast miłośnicy kuchni chińskiej i japońskiej. W naszym kraju to bardzo pospolity grzyb. Polskie opracowania mykologiczne opisują ten gatunek jako grzyb brzozowy, judaszowe uszy, uszak judaszowy, ucho judaszowe, ucho bzowe. Faktycznie, z wyglądu przypomina ludzkie ucho, a jeśli chodzi o miejsce występowania, to często można go spotkać na bzie czarnym. Gdzie jeszcze szukać uszaków bzowych, jak je rozróżnić i dlaczego warto?

Uszaki bzowe - jak wyglądają?

Przeciętny uszak bzowy ma średnicę 2–10 cm, kształt początkowo kielichowaty, później miseczkowaty, na koniec tarczowaty i rozpostarty. W czasie suszy owocniki tych grzybów zasychają i przybierają barwę od czarnobrązowej przez brązowofioletową do czarnosiwej. Jednak po opadach deszczu, kiedy nasiąkną wodą, szybko odzyskują galaretowatość oraz charakterystyczną dla gatunku sprężystość. W czasie długotrwałej wilgotnej pogody, uszaki bzowe tworzą kępy owocników, czyli występują w dużych gromadach. Tak więc, przy sprzyjających okolicznościach, gdy już wypatrzycie tego grzyba, możecie uzbierać dość na cały obiad albo nawet na później - do ususzenia. 

Uszaki bzowe - gdzie ich szukać i kiedy?

Nie znajdziecie ich, jak większości innych grzybów, w leśnym runie, a znacznie wyżej. Rosną głównie na gałęziach oraz konarach obumierających drzew i krzewów. Poza bzem czarnym, można je spotkać również na gałęziach jesionu, klonu, robinii akacjowej i innych drzew liściastych. Wśród iglaków raczej ich nie wypatrujcie, bo tam występują bardzo rzadko. Można je znaleźć nie tylko w lasach i zaroślach łęgowych, także w ogrodach oraz parkach. 

Ucho bzowe rośnie w Polsce cały rok, ale najłatwiej wypatrzeć je na pniach późną jesienią, zimą oraz właśnie teraz, czyli wczesną wiosną. Smak grzybów jest delikatny, cenione są bardziej ze względu na typową dla tego gatunku konsystencję - chrupiącą i jędrną (podobną jak u grzybów mun). Czy warto je dodawać do potraw? Uszaki są niskokaloryczne, bogate w witaminy z grupy B, zawierają dużo błonnika, białka, a także cynk, miedź, magnez, potas, żelazo, wapń oraz selen.

Jak suszyć uszaka bzowego?

Uszak bzowy świetnie nadaje się do ususzenia, a po wrzuceniu do wody szybko odzyskuje kształt i charakterystyczną jędrność.  Przy większych ilościach warto wykorzystać suszarkę do grzybów, ale po małych zbiorach uszaki można również ususzyć tradycyjnie na sznurku, po zrobieniu maleńkich dziurek w ich kapeluszach. Suszenie da się też przeprowadzić w piekarniku z termoobiegiem - w temperaturze 40 stopni C. Koniecznie z uchylonymi drzwiami piekarnika, aby dać ujście parującej wodzie. 

Pielmieni z uszakami bzowymi - przepis 

Składniki ciasta:

  • 1 szklanka mąki pszennej typ 500
  • 1/2 szklanki gorącej wody
  • 1 łyżeczka oleju roślinnego o neutralnym smaku (np. słonecznikowego)
  • 1/4 łyżeczki soli

Składniki nadzienia:

  • 2 garście uszaków bzowych
  • 1 cebula
  • 1 marchew
  • 1 biała część pora
  • 1 ząbek czosnku
  • 2 cm korzenia imbiru
  • olej roślinny
  • do smaku: sól, świeżo mielony pieprz

Sposób przygotowania: 

  1. Mąkę przesiejcie do miski;
  2. Dodajcie sól, wymieszajcie i zróbcie wgłębienie;
  3. Do wgłębienia dodajcie olej i lekko przemieszajcie;
  4. Następnie dodajcie gorącą wodę. Na początku wymieszajcie całość drewnianą łyżką, żeby się nie poparzyć;
  5. Kiedy masa lekko przestygnie i będzie można z nią pracować, zagniećcie całość i wyrabiajcie aż uzyskacie jednolite, lekko kleiste ciasto pierogowe;
  6. Gotowe ciasto przykryjcie ściereczką i odstawcie na 30 minut, żeby odpoczęło;
  7. Warzywa oraz grzyby pokrójcie w cienkie paseczki (julienne);
  8. Na patelni rozgrzejcie olej i na gorący tłuszcz wrzućcie cebulę oraz por;
  9. Duście je razem przez chwilę na małym ogniu;
  10. Kiedy cebula puści wodę, dorzućcie pokrojoną marchew oraz uszaki bzowe;
  11. Podlejcie odrobiną wody i przykryjcie;
  12. Duście do miękkości cebuli i marchwi;
  13. Kiedy warzywa będą miękkie, doprawcie farsz solą, pieprzem i imbirem startym na najdrobniejszych oczkach tarki;
  14. Przemieszajcie całość i zdejmijcie z kuchenki;
  15. Po ostygnięciu farsz posiekajcie ostrym nożem, żeby jeszcze bardziej go rozdrobnić.
  16. Ciasto podzielcie na 4 części, każdą kolejno rozwałkowujcie na cienki placek;
  17. Z placków szklanką wycinajcie kółka, na środek każdego nakładajcie łyżeczkę farszu i sklejajcie pielmieni na palcu - jak uszka;
  18. Pielmieni gotujcie we wrzątku 2 minuty od wypłynięcia. 

Ugotowane pielmieni z uszakami bzowymi podawajcie najlepiej w gorącym bulionie. Przygotujecie go np. według przepisu na bulion drobiowo-cebulowy lub, jeśli wolicie wersję jarską, zróbcie prosty domowy bulion warzywny albo czysty bulion grzybowy. Danie warto zwieńczyć łyżką kwaśnej śmietany, świeżo zmielonym pieprzem oraz posiekanym drobno szczypiorkiem. 

Źródło przepisu: maxgotujeznatury.com