W Polsce rosną dwa gatunki jałowca: pospolity i sabiński (czyli jałowiec sawina). Owoce tego drugiego są jednak trujące, dlatego tym bardziej trzeba uważać, jeśli chcecie zbierać go sami. Jałowiec jest symbolem mądrości i dobra. Pojedyncze krzewy mogą osiągać nawet 100 lat. Jego palonymi gałęziami kiedyś okadzano domy i szpitale. Gałązek jałowca można też używać jak rozmarynu, do aromatyzowania potraw. Po wygotowaniu, gdy oddadzą daniu smak i aromat, należy je usunąć. Przydają się one również podczas wędzenia mięs – są więc idealne do mięs z grilla – kilka ziaren lub gałęzi jałowca pospolitego możecie dorzucić luzem do węgla w palenisku. Dlaczego warto przypomnieć sobie o tej przyprawie? 

Jałowiec - właściwości

W owocach jałowca pospolitego znajdziecie sporo olejków eterycznych, garbników, kwasów organicznych, cukrów, soli mineralnych i związków żywicznych. Taki skład sprawia, że jałowiec działa antybakteryjnie, odkażająco i moczopędnie. Ułatwia też trawienie – sprawia, że mięsa z grilla stają się lżejsze. Roślina dzięki garbnikom pomaga wzmagać produkcję żółci. Ponadto chroni przed nadmierną fermentacją w jelitach. Przyprawa obniża ryzyko wzdęć, gazów i zaparć, dlatego warto używać jej szczególnie do mięs, kapusty i dań z fasolą. 

Rozgrzewający napar z igieł i owoców jałowca można też pić podczas infekcji – udrożni drogi oddechowe. Ostudzona esencja nadaje się także do przemywania obolałych miejsc. 

Jałowcowa marynata do mięsa z grilla - przepis 

Składniki:

  • 6 łyżeczek gryczanego lub innego ciemnego miodu
  • 4-5 ziaren jałowca
  • 5-6 ziaren czarnego pieprzu
  • 1 łyżeczka całych ziaren kolendry
  • 1 łyżeczka cząbru 
  • 3-4 łyżki oliwy

Sposób przygotowania: 

  1. Do moździerza wsypcie jałowiec, pieprz kolendrę oraz cząber. Utrzyjcie tłuczkiem, rozbijając lekko owoce jałowca;
  2. Miód przelejcie do miseczki. Do miodu dodajcie oliwę oraz zioła z moździerza. Wymieszajcie dokładnie.

Przed zalaniem marynatą mięso należy wcześniej natrzeć solą. Gałęzie i owoce jałowca pospolitego nadają mięsom głęboki, leśny, drzewny aromat i słodko-gorzki smak. Miód gryczany w tej glazurze świetnie uzupełni słodko-gorzki smak jagód jałowca – tutaj używamy go jako przyprawy. Cząber również doskonale wydobywa i podkreśla smak mięsa. Glazura świetnie pasuje do dziczyzny, ale nie tylko. Marynata będzie doskonała również do żeberek. Owoce jałowca nadają się też do bigosu, baraniny, cielęciny i do pasztetów. Jałowiec świetnie pasuje też do dań z warzyw strączkowych i kiszonek, np. kiszonych buraków, ogórków i kapusty. 

Kto nie powinien jeść jałowca?

Jałowiec nie jest wskazany przy przewlekłych chorobach żołądka i dwunastnicy, stanach zapalnych jelit, problemach z nerkami, zapaleniu pęcherzyka moczowego i przy bardzo wrażliwym żołądku. Nie powinny go jeść również osoby z zapaleniem błony śluzowej żołądka – zioło może go dodatkowo podrażniać.