• AGNOLOTTI kwadratowe lub prostokątne pierożki nadziewane serem, mięsem lub podrobami.
  • ANELLI kółka z ciasta stosowane do różnych dań.
  • ANELLINI kółeczka używane jedynie do zup.
  • AGNOLINI nadziewane pierożki w kształcie półksiężyca podawane głównie z niezabielonymi zupami.
  • BAVETTE I BAVETTINE cienkie wstążki pochodzące z Genui. Spośród wszystkich rodzajów długiego makaronu z pszenicy durum, bavette nadaje się najlepiej do podkreślenia smaku sosu, który przylega do wijących się pasków ciasta, co podkreśla jego różnorodność smakową. Bavette i bavettine pozostają jędrne nawet w sosach o rzadszej konsystencji.
  • BIGOLI grube spaghetti z mąki z pełnego przemiału.
  • BUCATINI cienkie rurki, długie jak spaghetti, ale o większej średnicy. Konsystencja tego makaronu i fakt, że jest w środku pusty oraz że pozostaje jędrny po ugotowaniu, sprawiają, że idealnie nadaję się do gęstych sosów. Bucatini pochodzi ze środkowych Włoch. Ten rodzaj makaronu sprawdza się w tradycyjnych daniach wiejskich pełnych mocnych, intensywnych smaków.
  • CANNELLONI grube rurki z ciasta do nadziewania. Znane już w czasach starożytnych. Na początku przygotowywano je z wody, pszenicy i soli, krojono w duże prostokąty, na które kładziono farsz i zawijano w rulonik. Dopiero w takiej postaci gotowano. Ten typ makaronu zachowuje jędrność, a także oferuje dużo miejsca na farsz, stanowi więc podstawę najbogatszych i najbardziej wyrafinowanych włoskich dań. Wyłożony na półmisek zachwyca swoim wyglądem.
  • CAPELLINI długie nitki, które wyglądają jak anielskie włosy. Doskonały do lekkich sosów i potraw z ryb.
  • CAPELLI D’ANGELO subtelne gniazdka z nitek.
  • CAPPELLETTI małe nadziewane pierożki w kształcie kapelusza.
  • CASARECCE skręcony, tradycyjny makaron z Sycylii. Charakteryzuje się kształtem, przywodzącym na myśl starodawne zwoje pergaminu. Porowata powierzchnia sprawia, że delikatne, warzywne sosy mogą stopniowo uwalniać swoje smaki.
  • CAVATELLI dość rzadko stosowany gatunek makaronu, przypominający otwarte strączki groszku lub fasolki.
  • CELLENTANI drobny makaron w kształcie loczków.
  • CONCHIGLIE muszelki rożnej wielkości – duże do sosów, małe do zup. Wygląda jak muszelki prosto z plaży i prawdopodobnie należy do najpopularniejszych makaronów na świecie. Jest rowkowany po zewnętrznej stronie, ma dużo miejsca wewnątrz, dzięki czemu może wchłaniać nawet takie sosy, które nie przywierają do innych makaronów.
  • COTELLI/CAVATAPPI spiralki.
  • CRESTE DI GALLO kogucie grzebienie.
  • DITALI mały makaron w kształcie kapelusza, bez nadzienia.
  • DITALINI krótkie rurki.
  • ELICHE spiralki skutecznie wchłaniające smak delikatniejszych sosów.
  • ELICHE TRICOLORI spiralki w trzech kolorach.
  • FAGOTTINI malutkie, kwadratowe nadziewane pierożki.
  • FARFALLE czyli motyle. Farfalle jest odmianą pradawnego makaronu wytwarzanego w Emilii-Romanii. Kwadratowy kawałek ciasta dociskało się środkiem dłoni. Delikatny kształt przypomina motyla, a żółty kolor – pszenicę dojrzewającą w południowym słońcu. Ciasto kroi się w kwadraciki, które delikatnie ściska się pośrodku, by stały się nieco grubsze, skrzydełka natomiast pozostają cienkie. Farfallepodaje się głównie z subtelnymi sosami warzywnymi i daniami z ryb.
  • FARFALLE TRICOLORI makaron w kształcie kokardek w trzech kolorach. Nadaje się szczególnie do ozdobnych potraw.
  • FARFALLINE małe kokardki do zup.
  • FEDLILINI rodzaj nitek, często podawany z zupami.
  • FETTUCCINE wstążki zwinięte w gniazdka. Robi się je z szerokich, płaskich pasków ciasta, które zwija się przed ugotowaniem, tworząc gniazdka otwierające się pod wpływem wysokiej temperatury. Fettuccine robi się z chropowatego, porowatego ciasta. Ten typ makaronu pozostaje zawsze jędrny, a ponieważ uwalnia rozmaite smaki w ustach, nadaje się doskonale do przeróżnych włoskich sosów.
  • FUSILLI spirale – krótkie do gulaszu, długie – do sosu pomidorowego. Makaron w tej postaci po raz pierwszy pojawił się w południowych Włoszech. Swój kształt zawdzięcza nawijaniu spaghetti na druty do robótek ręcznych. Dopiero później fusilli stały się niezależnym gatunkiem makaronu, który dzisiaj można dostać na całym świecie. Nadaje się świetnie do wyszukanych, jak i prostych dań.
  • FUSILLI LUNGHI długi, spiralny makaron.
  • GARGANELLI krótkie rurki.
  • GEMELLIdwa paski ciasta skręcone razem. Słowo gemelli znaczy ‘bliźnięta’. Gemelli przypominają kształtem spiralne fusilli, tyle że są podwójne. Ich kształt daje im szczególna strukturę – pozostają jędrne, doskonale absorbują różne smaki sosu.
  • GIRANDOLE spiralki pasujące szczególnie do sosów ze śmietana i masłem.
  • GNOCCHI są wytwarzane z ciasta ziemniaczanego. Suszone gnocchi przypominają te oryginalne tylko z kształtu. Klasyczne kluski można jeść z każdym rodzajem salsa i sugo, aszczególną popularnością cieszą się w zupach, przede wszystkim w pomidorowej.
  • LASAGNE szerokie, kwadratowe kawałki chropowatego, porowatego ciasta, doskonale nadające się do zapiekania.
  • LINGUINE cienkie wstążki.
  • LUMACHE ślimaczki, doskonałe z sosami pomidorowymi.
  • MACCHERONI ma kształt długich, grubych walców.
  • MAFALIDINE długie wstążki o falistych brzegach. Doskonale nada ą się do smakowitych sosów. Sprawdzają się zwłaszcza w bogatych, wyszukanych potrawach.
  • MALTAGLIATI dosłownie: ‘źle pokrojony makaron’.
  • MEZZELUNE półksiężyce.
  • ORECCHIETTE jest to makaron o kształcie uszu, do gęstych sosów. Niegdyś robiono go ręcznie, wycinano krótkie paski ciasta, grube na palec, a potem formowano z nich uszka. Są penne odpowiednie do przeróżnych sosów jednak najbardziej pasują do ryb i warzyw.
  • PAPPARDELLE bardzo szerokie  wstążki, które najlepiej smakują z daniami z zająca lub królika w gęstym sosie.
  • PASINE ogólna nazwa drobnego makaronu używanego do zup, obejmującego takie rodzaje jak acini di pepe, ditali, risi i stelline.
  • PASTA ALL’UOVO makaron jajeczny.
  • PASTA INTEGRALE makaron z mąki z pełnego przemiału.
  • PENNE rurki ścięte ukośnie. Należy do najbardziej znanych makaronów włoskich. Pochodzi z Neapolu. Ukośnie ścięty koniec przypomina pióro, stąd jego nazwa. Gładka, błyszcząca powierzchnia sprawia, ze nadaje się on do wszystkich rodzajów sosów, szczególnie jednak do świeżych, lekkich  kombinacji.
  • PENNE LISCE gładkie penne do zapiekanek.
  • PENNE RIGATE żłobione rurki, klasyczny makaron. Głęboko nacinana powierzchnia wchłania rożne rodzaje sosów, gęste i bogate oraz lekkie i delikatne.
  • PENNETTE małe penne o krótszym czasie gotowania.
  • PIZZOCCHERI makaron z mąki gryczanej.
  • RAVIOLI nieduże pierożki, które nadziewa się mięsem, serem lub warzywami.
  • RIGATONI krótkie, grube, żłobione walce, doskonałe do dań z dużą ilością sosu.
  • RISONI makaron w kształcie ryżu.
  • ROTELLE/RUOTE zwitki makaronu.
  • SEDANINI niewielkie, łagodnie wygięte rurki.
  • SPACCATELLE krótki zakrzywiony makaron.
  • SPAGHETTI długie, czasem bardzo długie paski makaronu. Pochodzi z południowych Włoch i zalicza się do najstarszych, a jednocześnie najsławniejszych rodzajów makaronu. Nazwa pochodzi od włoskiego słowa spago, które oznacza długie, dośc cienkie paski ciasta, które po ugotowaniu formują się na talerzu w fantastyczne spirale. Jest praktycznym rozwiązaniem dla niezliczonych przepisów, pasuje bowiem do każdego sosu.
  • SPAGHETTINI bardzo cienkie spaghetti o krótkim czasie gotowania.
  • SPAGHETTONI grube spaghetti.
  • STELLINE gwiazdki.
  • STRINGOLI małe zwitki krótkiego makaronu.
  • TAGLIATELLE VERDI zielone wstążki.
  • TAGLIOLINI bardzo wąskie wstążki.
  • TORTELLINI okrągłe uszka, które można nadziewać różnymi rodzajami farszu. Nadają się do gęstych sosów i niezabielanych zup.
  • TORTELLONI duże nadziewane kółka.
  • TORTIGLIONI krótkie, skręcone i żłobkowane rurki, które skutecznie wchłaniają nawet bardzo płynny sos. Używane głównie do bogatych sosów. Mogą być używane do zapiekanek.
  • TRENETTE szorstkie wstążki o pofałdowanej powierzchni, doskonałe do dań z dużą ilością sosu.
  • TRINETTE cienkie wstążki o falistym brzegu.
  • VERMICELLI szerokie, płaskie spaghetti.
  • ZETI/ZITONI krótkie, grube maccheroni.

Dorota Urbańska

 

Bibliografia:  Leksykon MAKARON składniki * podawanie* przepisy autorstwa Tobiasa Pehle i Birgit Andrich.