W tym chłodniku od tradycyjnego przepisu odstępstwem jest szynka wędzona. Nie dziwcie się jednak obecności mięsa w chłodniku. Tradycyjny, klasyczny chłodnik litewski podawano z obranymi, ugotowanymi szyjkami rakowymi lub z pokrojoną pieczenią cielęcą. W niektórych restauracjach w Wilnie w sezonie również można go spotkać w tej wersji. Dzięki takiej wkładce, chłodnik będzie jeszcze bardziej pożywny. A jak w ogóle zaczęła się kariera tej "zupy" w naszej kuchni?
Krótka i prosta historia chłodnika
Historia chłodnika jest tak krótka i prosta jak przepis na tę "zupę" Mimo, że chłodnik wydaje się polskim daniem, wiele źródeł wskazuje na jego litewskie pochodzenie. Mówi o tym już Wincenta Zawadzka w bestsellerowej książce kucharskiej "Kucharka litewska", której pierwsze wydanie ukazało się w XIX wieku. Trudno nie wspomnieć również o mickiewiczowskiej wzmiance na temat chłodnika litewskiego w Panu Tadeuszu. Wieszcz musiał lubić tę zupę prywatnie, bo chłodnik serwowany jest w epopei aż 3 razy, np. w Księdze V (Kłótni):
(...) I chłodnik zabielany milcząc żwawo jedli.
Po chłodniku szły raki, kurczęta, szparagi (...)
Swoje chłodniki mają też inne kraje, np. w Hiszpanii podaje się gazpacho - chłodnik z pomidorów z dodatkiem oliwek, chleba i oliwy, czasami również szynki. W Bułgarii latem popularny jest tarator z ogórkami, czosnkiem i na kefirze. Chłodnik zjecie też na Węgrzech, ale na słodko - jest to zupa wiśniowa na zimno (meggyleves).
Chłodnik z ogórków małosolnych - przepis
Składniki:
- 1 duży pęczek botwinki z młodymi buraczkami
- 5-6 szklanek kefiru lub niesłodzonego jogurtu naturalnego
- 5-6 ogórków małosolnych
- 3 jajka
- 2 ząbki czosnku
- 4 jajka
- 100 g szynki wędzonej
- pół szklanki koperku (zostawcie trochę do posypania)
- 3 łyżki szczypiorku do podania
- sól
Opcjonalnie: pół szklanki kwaśnej śmietany.
Sposób przygotowania:
- Botwinkę umyjcie i posiekajcie: buraczki obierzcie cienko i pokrójcie w kostkę lub zetrzyjcie na tarce na grubszych oczkach. Łodygi i liście posiekajcie drobno;
- Włóżcie je do garnka, zalejcie niewielką ilością wody i duście ok. 10 minut. Odstawcie do wystygnięcia;
- W międzyczasie ugotujcie jajka na twardo;
- Wymieszajcie buraczki z kefirem i (opcjonalnie) śmietaną), dodajcie rozgnieciony czosnek, większość koperku i pokrojone drobno ogórki;
- Spróbujcie i ewentualnie dosólcie do smaku;
- Odstawcie na kilka godzin do lodówki;
- Pokrójcie szynkę w paseczki i posypcie do podania chłodnik szynką i szczypiorkiem;
- Podawajcie z połówkami jajek na twardo.
Dodatek szynki jest opcjonalny - mięso możecie pominąć. Chłodnik z ogórków małosolnych bez mięsa również będzie równie pyszny.
Komentarze