Jedząc pyszne lody pistacjowe, mało kto zastanawia się tak naprawdę, gdzie i jak rosną pistacje oraz jak wyglądają w naturze. Seledynowy kolor lody zawdzięczają zielonemu wnętrzu pistacji. Barwa ta wynika z obecności w orzechach luteiny i antocyjanów, które wspierają wzrok i komfort widzenia. Pistacje są jednak wyjątkowe również z innych powodów. Mają bogatą gamę przeciwutleniaczy, a dodatkowo, jak wskazują badania, to świetne orzechy na mózg, w tym pamięć i procesy poznawcze. 

Jak rosną pistacje?

Drzewa pistacjowe rosną w pustynnym klimacie - niestraszne im słońce, brak opadów i słona gleba. Największe uprawy pistacji można spotkać w Iranie i w Stanach Zjednoczonych (Kalifornii). Drzewa osiągają nawet 10 metrów wysokości. Orzechy rosną w gronach i niedojrzałe mają ciemnoróżowy kolor łusek, a dopiero z czasem stają się beżowo-brązowe i zielonkawe. Dojrzałe łuski naturalnie pękają, ujawniając jasnozielony miąższ. Same orzeszki pistacjowe również bardzo „lubią” towarzystwo soli.

Pistacje - właściwości cenne dla mózgu

Pistacjowe orzechy na mózg działają doskonale. W 2017 roku pojawiła się analiza wpływu jedzenia orzechów na wyniki badania EEG (u ludzi). Okazało się, że to właśnie pistacje wzmacniają fale gamma, które mają kluczowe znaczenie dla procesów poznawczych, zapamiętywania, uczenia się i percepcji. W największym uproszczeniu pistacje są turbo „paliwem” dla mózgu, a jednocześnie jego motorem.

Bardzo ciekawe i obiecujące są też badania na myszach i szczurach. Okazało się, że mózg otyłych myszy na diecie wysokotłuszczowej, które częstowano również pistacjami, był lepiej „odżywiony” niż u tych, którym poskąpiono orzeszków. Wykazano w ten sposób, że pistacje pomagają chronić neurony przed niszczeniem się - mimo codziennej, niekorzystnej dla mysiego mózgu diety i otyłości, która zwiększa ryzyko degeneracji neuronów. Zaobserwowano też, że obecność pistacji w mysiej diecie pomagała odwrócić zaburzenia pracy mitochondriów w mózgu, które powstawały na skutek długofalowej, szkodliwej dla mózgu diety wysokotłuszczowej. 

Badania na szczurach wykazało z kolei, że dodatek pistacji w codziennym odżywianiu się chroni przed zaburzeniami funkcji poznawczych i motoryki. Szczury, które chrupały pistacje, podobnie jak myszy, zachowywały lepszą pamięć i zdolności ruchowe niż zwierzęta, którym nie były podawane te orzeszki. Nie wszystkie badania można oczywiście odnieść 1:1 do ludzi, ale warto śledzić ten temat i od czasu do czasu schrupać garść pistacji. 

Najlepsze orzechy na mózg i przedłużenie młodości

Pistacje nie tylko chronią mózg, ale i resztę organizmu przed przedwczesnym starzeniem się. W innym badaniu wykazano, że regularne i długotrwałe jedzenie pistacji zmniejsza uszkodzenia DNA na skutek procesów utleniania się komórek. Badanie to zostało wykonane na grupie kobiet w wieku od 25 do 65 roku życia, ze stanem przedcukrzycowym. Naukowcy zaobserwowali również, że systematyczne spożywanie pistacji wspiera metabolizm glukozy i procesy starzenia się komórek, które wiążą się z tymi procesami. 

Źródła:

Loma L., Consuming nuts strengthens brainwave function, ScienceDaily.com

Canudas S, Hernández-Alonso P, Galié S, i inni, Pistachio consumption modulates DNA oxidation and genes related to telomere maintenance: a crossover randomized clinical trial, Am J Clin Nutr. 2019;109(6):1738-1745. doi:10.1093/ajcn/nqz048.

Dreher M. L. Pistachio nuts: composition and potential health benefits, Nutr Rev. 2012 Apr;70(4):234-40. doi: 10.1111/j.1753-4887.2011.00467.x. PMID: 22458696.

Golchin L, Shabani M, Harandi S, Razavinasab M. Pistachio supplementation attenuates motor and cognition impairments induced by cisplatin or vincristine in rats, Adv Biomed Res. 2015;4:92. Published 2015 May 11. doi:10.4103/2277-9175.156656.