Orektika i meze


Orektika to tradycyjne greckie przystawki, uznawane za oddzielne, pierwsze danie danie, otwierający cały posiłek. Orektika, w przeciwieństwie do słynnych meze, to rodzaj przystawki podawany, by zaspokoić głód i rozbudzić apetyt przed kolejnymi daniami. Meze natomiast oprócz argumentu dla towarzyskich spotkań pełni też rolę towarzysza trunków, który ma dopełnić i uwypuklić smak serwowanych na przyjęciach alkoholi. Często wręcz wychodzi się do pubu na drinka, któremu towarzyszą przekąski – meze.


Podczas kolacji przekąski te wjeżdżają na stół jako pierwsze i częstują się nimi wszyscy biesiadnicy podczas oczekiwania na dania główne.

Najpopularniejszymi pozycjami na greckiej liście orektika, jak i meze są:
- tzatziki
- melitzanosalata - dip z grillowanego bakłażana
- sery – feta i inne sery owcze i kozie – haloumi, mizithra
- dolmadakia – podobne do naszych gołąbki z  ryżu lub mięsa, zawinięte w liście winogron
- marynowana ośmiornica
- smażone małe rybki


Tapas

Tapas to hiszpański odpowiednik greckich meze. Nazwa pochodzi od hiszpańskiego słowa tapa i dawnego andaluzyjskiego zwyczaju przykrywania szklanki z trunkiem plastrem plasterkiem suchej kiełbasy, aby chronił przed muchami. Z czasem zaczęto dodawać cienką kromkę chleba z różnymi dodatkami.

Tak jak meze, tapas są dodatkiem do alkoholu, który popija się w pubach podczas spotkań z przyjaciółmi. Idea jest taka- jedn tapa na osobę i jedno tapa na jeden drink. Nie są to jedynie przekąski serwowane na zimno, ale także na gorąco.

Najpopularniejsze tapas:
- sery
- oliwki
- chopitos – smażone małe ośmiorniczki
- chorizo – al vino – gotowane długo w winie lub a la sidra – gotowane w cydrze
- empanadas – pieczone pierogi z mięsnym lub warzywnym farszem
- papas arrugadas – młode ziemniaczki gotowane w mocno solonej wodzie, serwowane z sosami
- tortilla – de patatas, czyli z ziemniakami lub paisana – z warzywami i chorizo


Antipasti

To starter pochodzący z Włoch, który serwuje się w restauracjach przed daniem głównym, stąd też jego nazwa. Dawniej antipasti były symbolem powodzenia i prosperity – w biedniejszych domach jadano tylko makaron, a na przystawki pozwalali sobie bogatsi.
Zestaw małych dań ma na celu delikatnie zaspokoić głów, ale i popieścic podniebienie, zachęcając do jedzenia. Pojawienie się na stole antipasti to okazja do, tak prawdziwie włoskiego, celebrowania posiłków i więzi rodzinnych.

Włosi, delektując się antipasti, jedzą:
- bruschetta – grillowanie pieczywo z różnymi dodatkami, np. pomidorami
- prosciutto crudo – szynka parmeńska
- smażone kalmary
- frittata
- grillowania mozzarella
- agliata – dip czosnkwy
- crostini – różnego rodzaju chlebowe kanapeczki


Petiscos

Petiscos to bliscy portugalscy kuzyni hiszpańskich tapas. Nazwa wzięła się od czasownika petiscar, oznaczającego przesiadywać, czyli to, co Portugalczycy lubią najbardziej, szczególnie popołudniami. W licznych barach czy kafejkach miejscowa ludność spotyka się, by pogawędzić w towarzystwie małych przekąsek i szklaneczki czegoś mocniejszego. Tak jak w powyższych przypadkach, są to dania podawane zarówno na ciepło i na zimno. Często to potrawy przygotowywane z ryb i owoców morza, warzyw, serów czy mięs. Nie brakuje też sałatek czy dipów.

Najpopularniejsze petiscos to:
- amêijoas à bulhão pato – małże z czosnkiem i kolendrą
- nadziewane kalmary
- Enguias de escabeche – pieczone węgorze w ostrej marynacie
- serwowane na zimno ryby
- sałatka ze sztokfisza, ciecierzycy i cebuli
- pipis – kurze wątróbki