Gorgonzola to dojrzewający ser podpuszczkowy, który słynie z charakterystycznych żyłek pleśni o niebiesko-zielonej barwie. Produkuje się go z mleka krowiego - zarówno pasteryzowanego, jak i niepasteryzowanego. Warto od razu podkreślić, że wyrób tego sera podlega ścisłemu nadzorowi: stosowne uprawnienia posiada zaledwie 37 włoskich zakładów mleczarskich, kontrolowanych przez Konsorcjum Producentów Gorgonzoli. Sama nazwa jest prawnie chroniona, dzięki czemu klienci posiadają pewność, że kupują produkt oryginalny.
Zgodnie z tradycyjnym przekazem, gorgonzola pochodzi z niewielkiej wsi o tej samej nazwie, znajdującej się nieopodal Mediolanu. Historia kremowo-żółtego przysmaku sięga co najmniej XI wieku, choć niektóre źródła doszukują się jego korzeni już w starożytności. Według legendy, pasterz odpowiedzialny za wyrób sera zasnął w trakcie pracy, obudził go zaś po kilku godzinach intensywny aromat pleśni. W ten właśnie sposób miała powstać gorgonzola. Eksperci podchodzą wprawdzie do tej historii dość sceptycznie (pleśń raczej nie rozwija się w aż tak błyskawicznym tempie), ale opowieść jest na tyle urokliwa, że stanowi intrygujący dodatek do serowej uczty.
Gorgonzolę produkuje się w dwóch północnych regionach Italii: Lombardii i Piemoncie. Łącznie zaledwie 427 osób na świecie wie, jak zrobić prawdziwy ser tego typu. Laicy muszą się zadowolić ogólną informacją, że istnieją dwa rodzaje gorgonzoli: ostry (piccante) i łagodny (dolce). Rozróżnić można je dość łatwo, i to bez czytania etykiety: ser ostry charakteryzują wyraźniejsze żyłki pleśni, zaś jego masa jest bardziej zbita i krucha.
Wiele osób uważa gorgonzolę za produkt ciężkostrawny. Taka opinia ma niewiele wspólnego z rzeczywistością - słynny włoski ser nie zawiera glutenu ani laktozy, posiada natomiast sporo witaminy B, odgrywającej istotną rolę we właściwym funkcjonowaniu systemu nerwowego.
Szlachetny charakter gorgonzoli wyraża się przede wszystkim w jej uniwersalności. Można ją bowiem serwować solo, w towarzystwie innych serów, z dodatkiem warzyw i owoców albo jako składnik różnorodnych potraw.
Gorgonzola łączy się w harmonijną całość z daniami typowo włoskimi: makaronem czy pizzą. Stanowi też nieocenioną pomoc w przygotowywaniu sosów, dipów i sałatek. W polskich warunkach ciekawą opcją okażą się z pewnością pierogi albo kopytka polane gorącym serowym sosem.
Gorgonzola będzie też pysznym deserem. Wystarczy podać ją z ulubionymi owocami, jak gruszki, jabłka czy brzoskwinie.
Krem brokułowy z migdałami i serem gorgonzola przyciąga uwagę nie tylko swoimi walorami smakowymi, lecz także intensywnym zielonym kolorem. Podobne zainteresowanie wzbudzą z pewnością zielone szparagi z serem gorgonzola i szynką szwarcwaldzką - wyjątkowo lekka letnia przekąska, którą wzbogacą dodatkowo pomidorki koktajlowe i gałązki bazylii.
Pomysł na udany obiad dostarczą nam proste dania włoskie: makaron w sosie gorgonzola z cukinią i orzechami albo penne ze szpinakiem i gorgonzolą. Nie wymagają one ani zbyt dużo czasu, ani wielkich kulinarnych umiejętności, zaś efekt końcowy będzie bardzo pozytywny.
Słodka gorgonzola przyda się też na deser, co udowadnia krucha tarta z gorgonzolą i gruszkami - chwila niezrównanej przyjemności na talerzu.
Kupując szlachetny gatunek sera, wiele osób rozgląda się przy okazji za winem. Można zatem zadać sobie pytanie, czy istnieją wytyczne co do łączenia gorgonzoli i alkoholu.
Ogólna zasada głosi, by ser pikantny podawać z winem czerwonym, dojrzałym i bogatym w smaku. Z kolei gorgonzolę łagodną można serwować zarówno z winem czerwonym, jak i białym - byle było miękkie i wyraziste.
Nie wszyscy natomiast wiedzą, że gorgonzola smakuje doskonale również z piwem. Warto je wybrać zwłaszcza wówczas, gdy zamierzamy spędzić wieczór przy desce serów.