Paleolit, nazywany również epoką kamienia łupanego lub starszą epoką kamienia, to najstarszy i jednocześnie najdłuższy etap w dziejach rozwoju społeczności człowieka. Rozpoczął się ok. 2,5 mln lat temu. Ludzie pierwotni zdobywali wtedy pożywienie na polowaniach i poprzez zbieranie jadalnych części roślin. Z czasem, choć nastąpiło to pod koniec paleolitu, zaczęło rozwijać się rolnictwo. Wcześniej nasi przodkowie zjadali głównie surowe owoce, orzechy, nasiona oraz mięso upolowanych zwierząt, niemal bez przerwy będąc w ruchu.
Dieta paleo – jedz jak twój przodek
Współczesny styl życia i dieta bogata w produkty przetworzone nie służą zdrowiu. Gwałtowny rozwój chorób cywilizacyjnych takich jak otyłość, cukrzyca czy nowotwory mówią same za siebie. Dlatego w kwestii odżywiania coraz więcej osób wraca do korzeni i stosuje dietę paleolityczną, choć należy ją traktować bardziej jako styl życia, a nie jadłospis na chwilę. Jak nietrudno się domyślić, dieta paleo opiera się na pokarmach, do których dostęp mieli nasi przodkowie. Należy jeść jak najwięcej nieprzetworzonych, naturalnych produktów, a z diety wykluczyć pokarmy przetworzone, rafinowane, słodzone.
Dieta paleo - produkty, które można spożywać:
- warzywa
- owoce (również suszone)
- jajka
- orzechy
- mięso
- ryby
- owoce morza
- grzyby
- oleje roślinne nierafinowane
- nasiona
- zioła
- woda
- herbata (w tym herbatki owocowe)
- soki z warzyw i owoców
- miód – niepasteryzowany z lokalnej pasieki
Dieta paleo - produkty, które są zabronione:
- żywność przetworzona (w tym jedzenie typu instant)
- fast foody
- słodycze
- produkty słodzone
- mleko i jego przetwory (jogurt, maślanka, twaróg, kefir)
- rafinowane oleje roślinne
- zboża (!) – uwaga, niektórzy zwolennicy paleo dopuszczają spożywanie gryki
- nasiona roślin strączkowych
- sól
Dieta paleo – co kłaść na talerzu?
Czy człowiek pierwotny zrobiłby sobie kanapkę z szynką lub serem? Nie, bo takie produkty dla niego nie istniały. Dieta paleo powinna bazować na warzywach oraz owocach bogatych w błonnik. Warzywa dozwolone są praktycznie w większości, należy jednak unikać tych bogatych w skrobię (np. ziemniaków). Jeśli chodzi o mięso, najbardziej preferowana jest dziczyzna, drób z chowu ekologicznego, cielęcina, królik, baranina.
Jeżeli chcesz przejść na dietę paleo, bardzo ważne jest, aby wybierać produkty pochodzące ze sprawdzonych źródeł, organiczne i ekologiczne. Ryby – z naturalnych łowisk (nie z hodowli), jajka „zerówki” lub „jedynki”. Zaopatrywać się należy na straganach, unikając żywności z hipermarketów. Zioła zasadź w doniczce, a jeśli masz taką możliwość, pomyśl o własnych warzywach, owocach czy… przydomowej hodowli drobiu. Źródłem tłuszczów w diecie paleo są nierafinowane oleje, nieoczyszczone z dobroczynnych dla zdrowia substancji, a także awokado, orzechy, nasiona, tłuste ryby. Żywność spożywaj na surowo, gotuj na parze, grilluj albo duś.
Dieta paleo – wpływ na zdrowie
Nasi przodkowie często nie dojadali, co akurat mogło być dla ich zdrowia korzystne, bo znacznie groźniejsze dla organizmu jest przejadanie się. Ciągle byli w ruchu. A ich jadłospis był bogaty w białko, zdrowe tłuszcze, witaminy i minerały przy niskim lub nawet zerowym spożyciu węglowodanów.
Taki sposób odżywiania:
- Sprzyja redukcji tkanki tłuszczowej i utrzymaniu właściwej masy ciała.
- Jest korzystny dla układu sercowo-naczyniowego.
- Dodaje energii.
- Pozytywnie wpływa na koncentrację, pamięć i samopoczucie.
- Jest ubogi w sód, dlatego poleca się go osobom mającym skłonność do nadciśnień i obrzęków.
- Chroni przed rozwojem zespołu metabolicznego.
- Obniża poziom trójglicerydów oraz „złego” cholesterolu.
Dieta paleo w pytaniach o odpowiedziach
- Co jeść na przekąskę?
Świeże i suszone owoce, pokrojone w słupki warzywa, awokado skropione sokiem z cytryny i posypane ziołami albo z grilla, sałatki owocowo-warzywne, spaghetti z warzyw, porcję orzechów lub nasion. Ewentualnie można zjeść kawałek gorzkiej czekolady dobrej jakości.
- Czy mogę spożywać kawę i alkohol?
Należy je bardzo mocno ograniczyć, a najlepiej wykluczyć z jadłospisu. Alkohol dopuszczalny jest jedynie od czasu do czasu (np. jako lampka wina).
- Czy można jeść masło?
Wydawałoby się, że nie – jednak osoby stosujące dietę paleo mają w tej kwestii odmienne zdanie i niekiedy dopuszcza się stosowanie masła, zwłaszcza klarowanego.
- Czy należy się suplementować?
Wyłącznie pod okiem lekarza i na podstawie wyników badań.
- Czy można spożywać napoje roślinne?
Tak, szczególnie mleko kokosowe.
- Czy dieta paleo może być szkodliwa?
W 2014 roku amerykański serwis US News & World uznał dietę paleolityczną za jedną z najgorszych na świecie. Skrytykowano m.in. unikanie zbóż, które są bogate w składniki odżywcze, czy nadużywanie tłuszczu (zwłaszcza zwierzęcego). Dlatego, jeśli chcesz odżywiać się jak nasi przodkowie, przed rozpoczęciem diety paleo najlepiej skonsultuj się z lekarzem.
Komentarze