Dzięki wielu odmianom sałat dostępnych na rynku, każdy z nas ma szanse znaleźć w jej gatunkach swojego faworyta. I nie chodzi tylko o popularną rzymską czy masłową, ale także o jej mniej znane rodzaje, takie jak rukola czy roszponka. Sałata dodawana do najróżniejszych posiłków cieszy bowiem podniebienia ludzi na całym świecie.

Wartości odżywcze sałaty

 

Sałata jest niskokalorycznym, lekkim i niezwykle smacznym warzywem. W ponad 90% jej skład stanowi woda, co decyduje o jej wysokim miejscu w rankingu dietetycznych posiłków. Oprócz tego zawiera jednak w sobie także niezwykle cenne dla naszego zdrowia składniki odżywcze.

Sałata jest prawdziwą skarbnicą błonnika i celulozy, które poprawiają nasze trawienie. Jeżeli spożywamy jej liście codziennie, ryzyko nowotworu okrężnicy znacznie się zmniejsza, a przemiana materii zostaje uregulowana. Według naukowców działa także uspokajająco i niweluje problemy ze snem.

                                                                                                                    

Sałata zawiera w sobie żelazo, wapń, jod, magnez, potas, witaminy - A, E i D, C, B9 oraz kwas foliowy. Jej liście charakteryzuje także wysoki poziom antyoksydantów, które nie tylko wspomagają układ krążenia, ale także chronią nasz organizm przed wolnymi rodnikami wywołującymi bardzo poważne choroby.

Wartości odżywcze sałaty na 100 g:

  • Kcal: 13
  • Węglowodany: 1,1 g
  • Białko: 1, 4 g
  • Tłuszcz: 0, 2 g

Sałata przez dietetyków jest szczególnie polecana kobietom w ciąży, u których zapotrzebowanie na kwas foliowy znacznie wzrasta. Także potas, wapń i żelazo warunkują prawidłowy rozwój dziecka.

Jak przechowywać sałatę

 

Sałaty karbowane, masłowe i rzymskie najlepiej myć dopiero przed samym spożyciem. Dzięki umieszczeniu ich w lodówce w naturalnym kształcie (nie w postaci oderwanych liści), będą miały szansę na zachowanie świeżości przez dłuższy czas. Jej inne odmiany przechowujemy zaś umyte, osuszone, najlepiej w plastikowym pudełku, które uchroni je przed dostępem powietrza. Pamiętajmy, że wszystkie gatunki sałat nie powinny leżeć w lodówce dłużej niż tydzień.

Jak przygotować sałatę

 

Wiele osób przyrządza sałatę krojąc jej liście. Błąd! Listków sałaty nie powinno się kroić nożem (z wyjątkiem sałaty lodowej), ale rwać rękoma na kawałki. Stal, z której zrobione jest ostrze wchodzi w reakcję z sokami sałaty, przez co jej liście stają się gorzkie i nie nadają się do spożycia.                                                                                                  

Rodzaje sałat

 

  • Rzymska – jej liście są kruche, wydłużone, o widocznych nerwach. Tworzą one zwarte, podłużne główki, wyglądem przypominające kapustę pekińską. Jej smak charakteryzuje delikatna słodycz oraz delikatność. Najlepiej komponuje się z gęstymi, majonezowymi sosami oraz serami i orzechami.
  • Lodowa – jest bardzo krucha, ma jasnozielone liście tworzące główkę podobną do kapusty. Ma łagodny smak. Jako jedyny gatunek sałaty może być krojona nożem. Jest doskonałym dodatkiem do tortilli, dań typu fast-food.
  • Dębolistna, czerwona karbowana - posiada karbowane zielone liście o charakterystycznym, bordowym kolorze. Delikatna w smaku, który nieco przypomina orzechy. Podaje się ją wraz z innymi gatunkami sałat jako kolorystyczną wariację oraz do ozdobienia dań czy sushi. Doskonale komponuje się z sosem jogurtowym i winegret.
  • Rukola – jej liście przypominają liście rosnącego na naszych trawnikach mlecza. W smaku jest bardzo ostra, przez co najczęściej podaje się ją jako dodatek do mało wyrazistych potraw, mięs, ryb i makaronów. Doskonale komponuje się ze szpinakiem, kiełkami lub słodkimi dodatkami, takimi jak miód.
  • Endywia – jej liście są grube, mięsiste i karbowane. Jeżeli pochodzi z profesjonalnej uprawy, charakteryzuje się zielonymi kolorem jedynie z wierzchu, wewnątrz pozostając biała. W smaku pikantna i gorzka. Endywia najczęściej jest podawana z serami, orzechami. Jest najbardziej wartościową odmianą sałaty.
  • Radicchio – jej liście są bordowo-białe. Podczas przyrządzania najlepiej jest jej głąb, bowiem ma bardzo gorzki smak, a resztę włożyć na kilka minut w cieplej wodzie. Najlepiej komponuje się z dodatkiem cukru, miodu i dodatkiem suszonych owoców.
  • Rukiew wodna - bardzo bogata w witaminę C i wapń. Jej regularne spożywanie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka.
  • Roszponoka – jej liście maja najmniejsze rozmiary ze wszystkich dostępnych odmian sałat. Są aromatyczne, jasno lub ciemnozielone, o orzechowym smaku. Najlepiej komponuje się innymi warzywami, jako składnik surówek.
  • Batawia – narodziła się ze skrzyżowania sałaty głowiastej i lodowej. Górne części jej listków mają bordowy kolor. Choć smaczna i chrupiąca, bardzo szybko więdnie.
  • Lollo (rosso lub bionda) – w smaku ostra, choć niezbyt wyrazista. Jej liście są postrzępione, a główka bardzo mała.
  • Masłowa – najpopularniejsza sałata w naszym kraju. W smaku łagodna. Jej liście maja około 20 cm średnicy i są bardzo rozłożyste.

Z czym podawać sałatę

 

Najczęściej sałaty wykorzystuje się jako dodatek do surówek lub jako dekorację innych potraw. Mimo to wielu ludzi preferuje także sałatę bez dodatków. Jeśli decydujemy się na taki posiłek, najlepiej jest podać wraz z nią sos typu winegret (oliwa z oliwek, ocet, dodatki - musztarda lub majonez). Jeżeli jednak chcemy, aby była dodatkiem do innych potraw, skorzystajmy z jej twardszych odmian, takich jak roszponka, sałata lodowa lub rukiew wodna.

Sałata – kiedy najlepsza

 

Zbiory sałaty mają miejsce od maja do października. Według wielu najlepsze są młode, jasnozielone listki, których sałata ma najwięcej w okresie wiosennym. Mimo, że najchętniej je wybieramy pamiętajmy, że to te ciemne zawierają najwięcej wartości odżywczych. Dzięki uprawom szklarniowym możemy kupić sałatę przez cały rok. Jeżeli zaś sami hodujemy to warzywo pilnujmy, aby spożyć ją przed pojawieniem się jasnożółtych kwiatów.