Choć ziemniaki pojawiły się w polskich kuchniach dopiero w XIX wieku, to bez wątpienia traktowane są obecnie jako warzywo narodowe. Średnio każdy Polak zjada ich 130 kg. rocznie! To plasuje je na drugim miejscu (zaraz po chlebie) spośród najchętniej spożywanych przez nas produktów. Garść porad na temat ziemniaków (nazywanych także pyrami, kartoflami i grylami), może pomóc nam w ich lepszym wykorzystaniu.

Jak gotować ziemniaki?

Wiele osób może stwierdzić, że gotowanie ziemniaków nie wiąże się z żadną specjalną filozofią. A to nieprawda! Liczy się zarówno jakość wody, rodzaj garnka czy długość gotowania. Do tego dochodzi też moment, w którym ziemniaki wrzucane są do wody (zimnej lub wrzątku), a także dodatki, które trafiają do garnka. Poniżej w punktach najważniejsze zasady, jak gotować ziemniaki:

  • Aby ziemniaki przygotowywane "w mundurkach" nie rozgotowały się, należy dodać do wody więcej soli.
  • Smak ziemniaków można poprawić wrzucając do wody w której się gotują: ząbki czosnku, koperek, natkę pietruszki, liście laurowe lub rozmaryn.
  • Jeżeli na surowych, obranych ziemniakach pojawiły się ciemne plamy, należy dodać do wody w której się będą gotować, kilka kropli octu. Dzięki temu zabiegowi ziemniaki zjaśnieją i odzyskają apetyczny wygląd, nie przyjmując jednak ani kwaśnego smaku, ani nieprzyjemnego zapachu octu.
  • Gdy ziemniaki ugotują się wcześniej niż potrzeba, nakryjmy garnek ściereczką zamiast pokrywki. Zbierze ona wilgoć z pary i ziemniaki pozostaną sypkie do czasu podania.
  • Aby woda w której gotują się ziemniaki nie kipiała, należy dodać do niej łyżkę oleju.
  • Podgotowywanie ziemniaków sprawdzi się też w przepisie na frytki. Jeśli przed usmażeniem zanurzymy je na chwilę we wrzątku, a następnie osuszymy, gotowe frytki będą smaczniejsze i bardziej chrupiące.

Jak uratować przesolone ziemniaki?

Od zagotowania, czyli dodania do wrzątku ziemniaków lub wrzenia ziemniaków w garnku, powinniśmy gotować warzywa ok. 20 minut. W zależności od wielkości ziemniaków i tego, czy są pokrojone na mniejsze kawałki, czy nie - czas ten może się wydłużyć lub skrócić. Solić powinniśmy pod koniec gotowania - przyjmuje się ok. 2 łyżeczek soli (10 g) na 1 kilogram ziemniaków. Przy czym taką ilość warzyw powinniśmy gotować w minimum 2-litrowym garnku. Co jeszcze jest ważne i jak uratować przesolone ziemniaki?

  • Nie gotujmy „starych” ziemniaków wraz ze skórką – zawierają one pod nią trującą solaninę. W ten sposób można gotować tylko ziemniaki młode, które pojawiają się wiosną.
  • Aby ziemniaki nie straciły smaku i wartości odżywczych gotujmy je na wolnym ogniu.
  • Przesolone ziemniaki można uratować robiąc z nich puree – należy wówczas dokładnie rozgnieść je tłuczkiem, dodać łyżkę masła i energicznie rozcierając, stopniowo dolać szklankę gorącego mleka.
  • Ziemniaki są smaczniejsze i zdrowsze, jeśli nastawimy je od razu w gorącej wodzie lub po prostu wrzucimy do wrzątku. Nie poleca się trzymać obranych ziemniaków długo w zimnej wodzie - wypłuczemy z nich najcenniejsze składniki.

Inne triki na ziemniaki, które warto znać

Pomysłów, jak podać ziemniaki, jest cale mnóstwo. A do tego dochodzą nam odpowiednie patenty, na podkręcenie ich smaku. Zarówno w przypadku ziemniaków z piekarnika czy placków ziemniaczanych. Poniższe porady z notesu babci są ponadczasowe:

  • Jeśli chcesz szybko upiec ziemniaki, pokrój je drobniej i podgotuj je przez ok. 5 minut we wrzątku, przed wstawieniem do piekarnika. Pieczenie można wówczas skrócić do 15 minut.
  • Starte ziemniaki nie ściemnieją, jeśli posypiemy je mąką.
  • Po długim przetrzymywaniu w worku, ziemniaki tracą część skrobii i witaminy C - przez co ich smak pogarsza się. Szczególne straty skrobii i witaminy następują w wodzie w której przetrzymywane są pokrojone ziemniaki – nie należy ich tam trzymać zbyt długo.
  • Pod pokrywką studźmy ziemniaki tylko gdy chcemy je przeznaczyć na sałatkę – wówczas będą bardziej wilgotne.