W poprzedniej części Podstaw fotografii kulinarnej opisaliśmy pod jakim kątem wybierać zastawę. Innymi dodatkami, których często używa się do zdjęć, są wszelkiego rodzaju sztućce, ściereczki, serwetki. Ich użycie wprowadza kolor, dodaje nowy element do kadru i jest świetnym dodatkiem, jeśli chcemy wypełnić czymś pustą przestrzeń.

Sztućce

Dużo rzadziej niż naczynia wykorzystuje się do zdjęć sztućce. Warto jednak poświęcić im trochę uwagi, bowiem użycie ciekawych noży, widelców czy łyżek może wprowadzić ciekawy klimat do naszego zdjęcia. Czasem nawet sztućce czy inne akcesoria służące do jedzenia czy podawania są automatycznie nasuwającym się elementem kadru. Najlepszym przykładem jest sushi, które aż prosi, aby położyć przy nim pałeczki. Tego typu dodatki mogą być więc idealnym elementem zdjęcia, jeśli chcemy sfotografować danie trzymając się pewnego stylu.

Bardzo dobrze na zdjęciach rustykalnych, tradycyjnych potraw prezentują  się stare, nadgryzione zębem czasu sztućce  znalezione na pawlaczu czy jako spadek po babci. Czasem inspirujący  może być też spacer po targach staroci, na których znaleźć można ciekawe, lekko zużyte już akcesoria. Warto wybierać sztućce oryginalne i nietypowe, wtedy przyciągną one uwagę i zainteresują oglądającego. Trzeba unikać przedmiotów z ewidentnymi śladami rdzy, które nie prezentują się apetycznie i jednocześnie przenoszą to niekorzystne wrażenie na potrawę, jako również „popsutą”.

Oczywiście zwykłe, używane przez nas na co dzień sztućce też się sprawdzą, czasem nawet mogą być lepszym rozwiązaniem niż bogato zdobione noże czy widelce, które nie umiejętnie użyte mogą wprowadzić chaos na zdjęciu.

Nie zawsze musimy użyć sztućców tak, by były widoczne na zdjęciu na pierwszym planie. Czasem może to być tylko kształt rysujący się na drugim planie lub drewniana rączka noża w rogu kadru.

I jeszcze jedna rada - nie ograniczajmy się jedynie do łyżek, widelców i noży. Używajmy szpatułek do ciasta, małych drewnianych nożyków czy łyżek do lodów. W szystkie takie drobne akcesoria, użyte z rozwagą, wzbogacą nasze zdjęcie. Ważne jednak, by przed ułożeniem ich w kadrze, w szczególności niklowanych sztućców z dużym połyskiem, perfekcyjnie je wypolerować, by nie odbijały się w nich niepożądane motywy – np. aparat, albo my sami.

Materiały

Częściej chyba niż sztućce do zdjęć używane są wszelkiego rodzaju ściereczki i serwetki. Wystarczy otworzyć dowolny magazyn poświęcony gotowaniu i od razu znajdziemy w nim zdjęcie z użytą ściereczką. Takie dodatki są dla fotografii jedzenia tym, czym torebka czy chustka dla fotografii  mody. Czyli dodatkiem, który sprawdza się w każdym momencie i przy każdym zdjęciu. Tego typu gadżety możemy używać na różne sposoby, są one uniwersalne. Nawet skrawek materiału pojawiający się w rogu kadru zmienia całościowy odbiór zdjęcia. Warto też wykorzystywać materiały, kiedy w kadrze pojawia nam się zbyt wiele wolnego miejsca. Takie dodatki, zaaranżowane w odpowiedni sposób, idealnie sprawdzą się na drugim planie.

Ściereczki i serwetki mogą być jedno lub różnokolorowe. W kratkę, we wzory lub gładkie. Materiałowe lub papierowe. Przy wybieraniu kolorowej ściereczki warto odwołać się do koła barw i wybrać tę, która będzie dobrze komponowała się kolorystycznie z daniem. W większości przypadków najatrakcyjniej prezentują się materiały z grubszym splotem – z widoczną fakturą. Te gładkie sprawdzą się, kiedy będziemy chcieli podkreślić ekskluzywny charakter dania np. przy fotografii słodyczy lub efektownych ciast/ciastek. W takim przypadku nada się odpowiednio udrapowana satyna, która stworzy ciekawe odbicia światła. Istotnym etapem przygotowania takich materiałów jest staranne wyprasowanie ich przed zdjęciami – zagięcia powstałe po złożeniu i przechowywaniu nie są zbyt ładne. Warto też trzymać się zasady „mniej, znaczy więcej” i nie przesadzać ze zbyt barwnymi lub wzorzystymi materiałami. Choć na zdjęciu będzie widać tylko kawałek ściereczki, może ona skutecznie popsuć całość, odciągając uwagę od dania. A ściereczki i inne dodatki mają być elementem wzbudzającym zainteresowanie i przyciągającym uwagę, jednak bez „odciągania” uwagi od dania, czyli najważniejszej części zdjęcia. Niektórzy fotografowie żywności twierdzą również, że lepiej używać ściereczek białych lub takich, gdzie biały odgrywa dominującą rolę.

Użyte na różne sposoby materiały mogą zastępować nam talerze czy koszyki, na przykład przy fotografowaniu pieczywa i bułek. Rozłożone mogą służyć za tło lub zasłaniać to, na czym fotografujemy. Złożona serwetka podłożona pod talerz i delikatnie spod niego wystająca dodaje daniu kontrastu i jeszcze bardziej „wyciąga” je na pierwszy plan. Warto układać ściereczki w różnych konfiguracjach i miejscach kadru, dzięki czemu nasze zdjęcia będą bardziej interesujące i różnorodne.  Najlepsze są takie zdjęcia, gdzie na pierwszy rzut oka patrzący nie zauważa użytego materiału, a jednocześnie służy ono jako idealne dopełnienie kadru. Czasem nawet najprostsze dodatki będą najlepszym „wykończeniem” kadru.

Omawiając ściereczki, należy zwrócić też uwagę na materiałowe łapki i rękawice, używane w kuchni. Również one będą wspaniałym elementem zdjęcia, w szczególności, gdy fotografujemy dania w dużych naczyniach, które piekły się w piekarniku jak zapiekanki, pieczone mięsa czy kisze.

Ciekawym elementem zdjęcia oprócz serwetek będą przeróżne podkładki dostępne w sklepach z wyposażeniem domu.  One też idealnie sprawdzą się jako dodatek do zdjęć. Zrobione z cienkich patyczków, drewnianych elementów czy filcu dają nam duże pole do popisu. Nie musimy umieszczać ich całych w kadrze, wystarczy, że róg takiej podkładki wystawał będzie spod naczynia i od razu zyskujemy ciekawsze zdjęcie.

Innym dodatkiem, który idealnie pasuje do zdjęć jest papier. Ten do pieczenia umieszczony na zdjęciu ciastek czy tarty, papier śniadaniowy użyty przy fotografowaniu kanapek na piknik lub pakowy jako dodatek podczas fotografowania pieczywa będą ciekawym elementem, który przełamie nudne i oklepane zdjęcia. Podobną rolę pełnią małe pudełka czy puszki. Niezależnie od tego, czy wybierzemy metalowe czy papierowe z pokrywką stworzymy ciekawe, niebanalne i co najważniejsze, przyciągające zdjęcie ciastek, cukierków czy innych słodkości.

Ściereczki i sztućce to podstawowe elementy służące do wypełniania kadru. Warto ich używać, bo są łatwo dostępne a fotografia jedzenia z dodatkiem któregoś z powyższych elementów wiele zyskuje pod względem wizualnym.

Artykuły o tematyce fotograficznej konsultuje nasz ekspert Jakub Bauke.

Spis tematów z "Podstaw fotografii kulinarnej"