Orzechy brazylijskie są produktem, z którym wiążą się pewne kontrowersje. Ich dużym atutem, a zarazem „przekleństwem” jest ogromna ilość selenu. Mają one jednak sporo innych zalet i cennych właściwości dla organizmu - pod warunkiem, że będziecie trzymać się rekomendowanej, dziennej porcji. Poznajcie je bliżej od środka.

Orzechy brazylijskie - co kryje się pod skórką?

Orzechy brazylijskie, podobnie jak inne, są mocno tłuste i kaloryczne. W 100 g znajduje się 659 kalorii, a 1 wyrośnięty orzech o wadze 8 g może mieć nawet ok. 50 kalorii. Z tego powodu nie należy ich jeść garściami czy miseczkami - mimo że są przepyszne. Ten tłuszcz to jednak „dobry” tłuszcz - jest on paliwem dla organizmu do zrzucania zbędnych kilogramów (nadmiaru tkanki tłuszczowej). 

Orzechy brazylijskie (w 100 g) mają dużo:

  • wzmacniającego wapnia (160 mg)
  • magnezu, który wspiera układ nerwowy (376 mg)
  • potasu, który pomaga obniżać podwyższone ciśnienie krwi (659 mg)
  • cynku, niezbędnego do prawidłowego rozwoju komórkowego (4 mg)

Nie brakuje w nich też witaminy E ( 5,65 mg) i kwasu foliowego (22 µg). Tym, co wyróżnia orzechy brazylijskie spośród innych jest bardzo wysoka zawartość selenu (1917 µg) - przeszło 2500 razy więcej niż w innych orzechach. Selen, mimo, że potrzebujemy go na co dzień niewiele (jest pierwiastkiem śladowym), pełni w organizmie ważne role. Łagodzi ból stawów przy reumatoidalnym zapaleniu stawów, chroni komórki przed stresem oksydacyjnym (przedwczesnym starzeniem się organizmu), wspiera pracę enzymów oraz pomaga chronić neurony i komórki w mięśniu sercowym. Działa też pozytywnie na męską potencję. 

Orzechy brazylijskie - właściwości korzystne dla seniorów

Dlaczego warto zainteresować się orzechami brazylijskimi po 60-tce? Kwasy omega-3 obecne w orzechach wspierają prawidłową pracę mózgu, prawidłowe widzenie oraz chronią serce i układ krążenia. Pozytywny wpływ tej smacznej przekąski na serce potwierdza badanie Harvard Medical School z 2011 roku. Naukowcy wykazali, że codzienna porcja orzechów brazylijskich przy poprawnie zbilansowanym jadłospisie zmniejsza ryzyko problemów z sercem o 30%.  Jak wykazują dodatkowo brazylijscy badacze, porcja orzechów brazylijskich dziennie pomaga też obniżyć poziom „złego” cholesterolu, a jednocześnie podwyższyć poziom „dobrego” - co również jest ważne dla profilaktyki chorób układu krążenia i serca. 

Orzechy brazylijskie bogate w selen są też korzystne dla pracy mózgu i sprawności umysłu. Badania z Indiana University School of Medicine wykazały, że starsze osoby, które jadły odpowiednią ilość produktów z selenem zdecydowanie szybciej i lepiej radziły sobie z zadaniami z testów sprawdzających funkcje poznawcze niż ci, którzy nie „pilnowali” właściwej ilości selenu w diecie. 

Orzechami brazylijskimi powinny zainteresować się również osoby z problemami z tarczycą. Orzechy i selen w nich zawarty pozytywnie wpływają na ten organ. Są one zalecane szczególnie na niedoczynność tarczycy (zmniejszają intensywność objawów) i dolegliwości autoimmunologiczne związane z tym organem. 

Jak jeść orzechy brazylijskie?

Możecie je jeść prosto z opakowania. Dobrym rozwiązaniem jest dodawanie ich również do sałatek owocowych, a nawet surówek warzywnych. Ich kremowe, delikatne w smaku wnętrze smakuje świetnie zarówno na słodko, jak i na słono, a nawet w pikantnych daniach. Orzechy brazylijskie nadają się również do wypieków. Sparzone i posiekane drobno lub świeżo zmielone orzechy będą też doskonałym dodatkiem do farszów, owsianek, ryżanek, zup mlecznych, ciast orzechowych i innych deserów. W niektórych sklepach traficie również na smaczne masło orzechowe z tych orzechów. Możecie smarować nim pieczywo lub używać do wypieków i innych dań na słodko.

Orzechy brazylijskie - szkodliwe czy bezpieczne? 

Wokół tych orzechów narosło sporo mitów. Faktem jest, że orzechy brazylijskie kumulują rad i bar - promieniotwórcze pierwiastki. Są to jednak tak niewielkie ilości, że nie zaszkodzą zdrowiu. Organizm z łatwością się z nimi rozprawi. Jedząc 2-3 orzechy dziennie, nic wam nie grozi.

2-3 sztuki dziennie to też optymalna ilość ze względu na selen, który zawierają. Nadmiar selenu (zwany selenozą) może być szkodliwy. Dla mężczyzn dzienna dawka selenu wynosi 65 µg/dzień, a dla kobiet 40 µg. Dzienna, jednorazowa „porcja” selenu, z którym organizm sobie poradzi, wynosi maksymalnie 200 µg. Selenoza może wywołać problemy z oddychaniem oraz niewydolność nerek, ale pierwsze i najczęstsze objawy nadmiaru selenu w organizmie to m.in.:

  • czosnkowy zapach z ust
  • metaliczny posmak w ustach
  • łamliwość i wypadanie włosów
  • biegunka
  • mdłości
  • zmęczenie i drażliwość

Na orzechy brazylijskie trzeba też uważać ze względu na możliwość wystąpienia alergii. U uczulonych osób mogą pojawić się dolegliwości żołądkowe (nudności, bóle brzucha, biegunka czy wymioty) oraz zmiany skórne (wysypka, wypryski), katar oraz obrzęk lub podrażnienie błon śluzowych ust, jamy ustnej i gardła.

Źródła:

Nuts — A healthy treat, Harvard Health Publishing;

Janaina L. S. Donadio i in., SEPP1 polymorphisms modulate serum glucose and lipid response to Brazil nut supplementation, European Journal of Nutrition, 57, s.1873–1882 (2018).