Czym na tle innych kuchni wyróżnia się kuchnia duńska?

Choć ten nadmorski kraj powinien charakteryzować się sporą ilością ryb w diecie jego mieszkańców, Duńczycy jedzą też duże ilości mięs, szczególnie wieprzowinę, wołowinę, kurczaka lub kaczkę. Wynika to z tego, ze jest to kraj o tradycjach agrarnych, rolnictwo odgrywa dużą rolę w tworzeniu dochodu narodowego.  Ryby to główny składnik diety mieszkańców duńskich wysp.

Już we wcześniejszych stuleciach główną zaletą jedzenia miało być to, by syciła na długo i chroniła organizm przed niesprzyjającymi warunkami pogodowymi panującymi w tym kraju. Poza tym, Duńczycy dbają o to, by w ich kuchniach nic się nie marnowało. Dlatego też często na stołach goszczą jednogarnkowe dania z ziemniaków, warzyw i mięs. Kuchnia przypomina nieco polską – dania często podaje się z gotowanymi ziemniakami, natomiast mięsa z sosami. W odróżnieniu jednak od Polaków, Duńczycy jedzą mało zup, uważają bowiem, że ich przygotowanie zajmuje zbyt wiele czasu.

W ostatnich latach kuchnia duńska, a dokładnie duńscy kucharze i restauracje, stały się jednymi z najpopularniejszych na świecie. Nowa interpretacja tradycyjnej kuchni duńskiej, czyli wykorzystywanie jak największej ilości tradycyjnych, regionalnych produktów w połączeniu ze stylem międzynarodowym cieszy się ogromną popularnością. Szczególnie warto tu wspomnieć o kopenhaskiej restauracji Noma, której szefuje Rene Redzepi. Restauracja zdobywa szczyty rankingów na  najlepszą restaurację czy to według prestiżowego Restaurant Magazine, czy według prestiżowego przewodnika Michelin.

W Danii już 13 restauracji nagrodzonych zostało gwiazdkami Michelin.  Jak na 5 milionów mieszkańców ilość ta robi wrażenie.

 

Jaki wpływ na składniki, dania, sposób gotowania miały wydarzenia historyczne?

Trzon duńskiej kuchni stanowi proste, „chłopskie” jedzenie, które spożywane było w całym kraju do czasów rewolucji technologicznej w połowie XIX wieku. Korzystano wiec z produktów podstawowych i łatwo dostępnych – ziemniaków, chleba, solonej lub wędzonej wieprzowiny.  Bazowano na produktach suszonych lub konserwowanych, takich, którym nie szkodzi długie przechowywanie. Mimo rozwoju technologicznego i większemu spożyciu świeżych warzyw i mięsa, podstawą dań wciąż były i są tradycyjne produkty.

Jakie są najpopularniejsze produkty tej kuchni?

Jak wspomniałam wcześniej, duńska kuchnia przechodzi renesans.  Można wręcz stwierdzić, że nigdy wcześniej nie miała się tak dobrze, jak teraz. Korzystanie z regionalnych produktów i tradycyjnych sposobów przygotowywania potraw to trend panujący nie tylko w renomowanych restauracjach. Duńczycy stawiają na dobre, zdrowe i naturalne jedzenie. Kraj ten jest pionierem, jeśli chodzi o uprawy organiczne.

Jeśli mowa o popularnych produktach, trudno nie wspomnieć o wieprzowinie. Duńczycy spożywają jej najwięcej na świecie – w ciągu roku statystycznie przypada tu prawie 60 kilo mięsa wieprzowego na głowę. Najpopularniejszy jest boczek, duński produkt eksportowy.

Ryby zajmują dopiero 3 miejsce – 23 kilo na osobę. Trudno jednak wyobrazić sobie duńską  ucztę bez śledzia. Narodowa etykieta wręcz nakazuje rozpoczynać tradycyjny wystawny obiad od tej ryby. Podaje się go na różne sposoby, zawsze jednak w towarzystwie piwa lub mocniejszych trunków. Śledzia przygotowuje się w Danii na różne sposoby, może być podany pod postacią rolmopsów, wędzony, smażony, peklowany, z sosami, warzywami czy owocami. Oprócz tego w duńskim menu nie brakuje łososia, krewetek, homarów czy krabów.

Umiłowanie do organicznych produktów ma też przełożenie na dietę Duńczyków. Każdy z nich zjada średnio 90 kilo owoców i warzyw. Najpopularniejsze produkty to jabłka, pomidory, ogórki, sałata i ziemniaki. Na punkcie tych ostatnich Duńczycy mają prawdziwego hopla, co wynika zobecności tego produktu od wieków w duńskim menu. Kiedy na rynku pojawiają się młode ziemniaki, wśród duńskich restauratorów rozpoczyna się prawdziwe polowanie, by jak najszybciej mieć je w swoich kuchniach. Restauratorzy wręcz przetrząsają niebo i ziemię w poszukiwaniu tego produktu w sezonie. Podobnie jest z młodymi truskawkami, krewetkami czy szparagami.

Popularnością cieszą się też duńskie sery. Je się je na śniadanie, dodaje do sałatek, na kanapki czy na zakończenie obiadu. Coraz większe uznanie znajdują też sery pleśniowe, które wyróżniają się mocnym smakiem i aromatem – szczególnie te niebieskie.

Jakie są najbardziej charakterystyczne dania w duńskim menu?

Ze względu na duże spożycie wieprzowiny najpopularniejszym daniem z kuchni duńskiej jest frikadelle. Mięsne pulpeciki uważane są wręcz za narodowe danie. Podaje się je oczywiście z ziemniakami, buraczkami, ogórkiem kwaszonym i gęstym brązowym sosem.

Trudno wyobrazić sobie duńskie danie bez mięsa i warzyw, Duńczycy wręcz je uwielbiają.    Biksemad to danie przyrządzane ze smażonych ziemniaków, cebuli i mięsa. Całość dusi się w sosie, a po podaniu na wierzch nakłada się smażone jajko.  Hamburgerryg – polędwica wieprzowa z kapustą w białym sosie i ziemniakami z natką pietruszki. Wiele dań mięsnych podaje się z sosami i oczywiście dodatkiem warzyw – marchwi, groszku, szparagów, kapusty, pietruszki.

Oczywiście swoje miejsce zajmują też ryby, przede wszystkim wspomniany już śledź przygotowywany na tysiące sposobów. Najpopularniejszym jest chyba stegte sild i eddike, czyli smażony w marynacie, z krążkami cebuli

W porze lunchu Duńczycy sięgają po smorrebrød, czyli sandwich z ciemnego razowego chleba rugbrød.  Zgodnie z tradycją, miedzy kromkami znaleźć się powinny:  pasta z wątróbki -leverpostej, słone mięso, galareta, krążki cebuli. Oczywiście przepis na tę kanapkę ewoluował, powstało wiele wariacji na temat tej tradycyjnej kanapki.

Duńczycy cenią sobie również desery. Są to przede wszystkim słodycze z użyciem owoców.  Kisiel z czerwonych owoców ze śmietaną, ryż na mleku z migdałami i sosem z czereśni. Sporo jest ciast z użyciem jabłek czy truskawek. Poza tym maślane ciasteczka, ciasta z ciasta duńskiego, biszkopty przekładane kremami czy naleśniki, to to, co lubią zjeść na deser mali i duzi Duńczycy.

Nieodłączną częścią kuchni są także alkohole. Jakie są typowe dla duńskiej kuchni trunki?

Narodowy trunek Duńczyków to piwo. Carlsberg, Tuborg i Faxe, to najpopularniejsze marki, znane również poza krajem. Duńczycy celebrują picie piwa, w nowopowstałych pubach młodzi smakosze degustują ten trunek doszukując się przeróżnych nut smakowych i aromatów.

Oprócz piwa Duńczycy raczą się także czystą wódką – sznapsem. To duża rodzina trunków, wchodzą tam także trunki aromatyzowane ziołami czy owocami – nalewki. Piją jednak oni z rozwagą, aby nie powiedzieć, ze powoli sączą trunek podczas przyjęć.

Do deserów i kawy podaje się słodkie nalewki z dodatkiem cynamonu, anyżu czy wanilii.