Forszmak

Forszmak, według współczesnej słownikowej definicji, jest rodzajem aromatycznego gulaszu, jednak w starych książkach kucharskich definiuje się go również jako śledziową przystawkę o konsystencji pasty. Idąc dalej, dowiemy się, że to potrawa o rodowodzie żydowskim, a w dzisiejszych czasach przybiera rzeczywiście bardzo rozmaite formy: od sałatki, przez zapiekankę, aż po gulasz. Istnieje także określana jako forszmak zupa z kurczakiem. Dobry przepis na forszmak niejeden ma więc imię i zdecydowanie warto przetestować różne możliwości.

Liczba przepisów: 5

Forszmak: co to?

Forszmak tradycyjny swoją nazwę zaczerpnął z języka niemieckiego, od słowa Vorschmack lub Vorgeschmack. W ten sposób określania jest w kraju naszych sąsiadów zapiekanka z pieczonego mięsa, śledzi, bulionu, cebuli i jajek, z dodatkiem tartego żółtego sera. W kuchni żydowskiej przepis na forszmak to receptura na rodzaj sałatki lub pasty, wykorzystującej śledzie, cebulę, jabłko i namoczoną bułkę. W dawnej kuchni polskiej przepis ten ewoluował w zapiekankę lub wariant żydowskiej potrawy wzbogacony ziemniakami.

Jedna z najpopularniejszych książek kucharskich dawnej Polski, czyli "365 obiadów na każdą porę roku" autorstwa Lucyny Ćwierczakiewiczowej, opisując forszmak przepis wzbogaca o dodatek parmezanu lub sera szwajcarskiego. Dalszy skład potrawy nie odbiega od innych klasycznych receptur. Bazę stanowią śledzie, ziemniaki, jaja i cielęcina. "Kucharka litewska" eliminuje natomiast dodatek mięsa.

Współcześnie, mówiąc o forszmaku, najczęściej ma się na myśli forszmak lubelski. Jest to bardzo smaczne jednogarnkowe danie, przypominające zawiesisty gulasz. Bardzo popularne było zwłaszcza w latach 80. i 90., jednak i dzisiaj chętnie jest wykorzystywany w różnych regionach kraju. Forszmak lubelski przepis opiera na mięsie, najczęściej wieprzowinie, rzadziej wołowinie lub indyku, z wkładką szynkową lub boczkową i pomidorowo-paprykową nutą.

Jak zrobić dobry forszmak?

Niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na forszmak wieprzowy czy forszmak wołowy, ten gulasz po lubelsku powinien być przyrządzany z dodatkiem przypraw, wydobywających pełnię jego smaku. Bardzo ważne jest również ziele angielskie, liście laurowe oraz dodatek pieprzu.

Cechą charakterystyczną, bez której nie obędzie się żaden rzetelny przepis na forszmak lubelski, jest lekko kwaskowy smak, uzyskiwany przez dodatek kiszonych ogórków. To właśnie ta nuta sprawia, że forszmak po lubelsku odróżnia się od innych dań gulaszowych i wariacji na temat lecza. Koniecznie musi to być ogórek kiszony, bo to on przesądza o charakterystycznym smaku potrawy. Niektóre przepisy oferują zamiennik w postaci korniszona, jednak trzeba liczyć się z tym, że finalny efekt będzie inny.

Forszmak dobrze smakuje również z pieczarkami, ważne jest jednak ich odpowiednie wysmażenie, czyli odparowanie wody, a następnie przyrumienienie całości. Zamiast wieprzowiny można dodać miękką wołowinę pokrojoną w cienkie plastry. Lżejszym zamiennikiem jest mięso drobiowe, które jednak z tradycyjną recepturą nie ma wiele wspólnego. Smak można również podbić, dodając bezpośrednio do garnka, zaraz po ugotowaniu, potarty żółty ser. Potrawy nie powinno się już później gotować. Wystarczy wymieszać i od razu serwować.

Niejeden przepis na forszmak lubelski sugeruje również dodatek kiełbasy, jednak i w tym przypadku ortodoksyjni zwolennicy tego dania są stanowczy i nakazują zastosować pokrojoną w cienkie paski szynkę oraz boczek. Forszmak z kiełbasą bardziej zbliża się do fasolki po bretońsku niż do kanonicznej wersji tego dania.

Istotne są także przyprawy. Podobno zamiast świeżej papryki lepiej dodać słodką sproszkowaną: w niewielkiej ilości i pod sam koniec gotowania. Na smak wpływają nie tylko ogórki, ale i wysokiej jakości koncentrat pomidorowy. Nadaje on słodyczy, która balansuje się później z kwaśną nutą.

Z czym podawać forszmak?

Forszmak warto przygotowywać na co dzień, w chłodniejsze dni, ponieważ jest potrawą bardzo sycącą. Sprawdzi się także przy dłużej trwających imprezach, gdyż łatwo go podgrzać bezpośrednio przed przyjęciem. Sposób serwowania determinuje dodatki. W wersji wpisanej na listę produktów tradycyjnych województwa lubelskiego, forszmak podaje się w wydrążonym chlebku, podobnie jak żurek.

Taką klasyczną formę można zastąpić dodatkiem chleba, ziemniaków, puree ziemniaczanego lub pampucha. Samą potrawę można zabielić śmietaną.

To może cię zainteresować